Przyglądając się zmianom dotyczącym ozdabiania ciała, zauważymy, że jednym z ważniejszych elementów wyrażenia własnego „ja” w społeczeństwie stał się na przestrzeni ostatnich 10 lat tatuaż. Osoby po przeszczepie również należą do środowisk, które chcą przyozdobić swoje ciało w ten sposób. Transplantacja narządu nakłada jednak na biorcę pewne zasady i ograniczenia z nich wynikające, dzięki którym mogą oni cieszyć się długim życiem ze sprawnym narządem. Osłabienie organizmu poprzez branie leków immunosupresyjnych, to  główny powód, dla którego decyzja o wykonaniu tatuażu po przeszczepie nie wydaje się być rozsądna.

Odporność organizmu

Stosowanie immunosupresji przez pacjenta po przeszczepie narządu sprawia, że zmniejsza się jego odporność, co powoduje, iż organizm jest o wile bardziej narażony na wszelkiego rodzaju infekcje. Proces wykonania tatuażu lub piercingu to duża ingerencja w ludzkie ciało. Tatuator przebija się w głębokie warstwy skóry (ok. 1,5-2mm) gdzie ulokowane są nerwy i naczynia krwionośne. Krwawienie podczas robienia tatuażu pojawia się, jako naturalny mechanizm obronny, wymuszając transport komórek odpornościowych w miejsce zranienia.^[1] W sytuacji zrobionego tatuażu będzie to cała jego powierzchnia. Najlepsze i najbardziej sterylne salony tatuażu nie są w stanie uchronić biorcy narządów przed skutkami, jakie niesie ze sobą naturalna reakcja ciała na wprowadzenie tuszu głęboko w powłoki skóry. Niebezpieczne powikłania, które mogą wystąpić w reakcji na tatuowanie, to: stany zapalne i zakażenia; zakażenia bakteryjne w postaci ostrej (m.in.: liszajec zakaźny, zapalenie mieszków włosowych i zakażenia bakteryjne); zakaźne choroby wirusowe jak: WZW typu B i C; wirus HIV; mięczak zakaźny; rzadziej występujące: bakteryjne zapalenie wsierdzia.Tatuaż po przeszczepie wiąże się z dużym ryzykiem, wspomnianych powikłań, co w efekcie może doprowadzić nawet do utraty otrzymanego narządu. Dyscyplina pacjenta w stosunku do zaleceń lekarskich dotyczących higieny, odżywiania, nowy styl życia, a przede wszystkim regularne stosowanie leków immunosupresyjnych prowadzi do sukcesu w procesie rekonwalescencji po przeszczepie.

Rzetelne źródła informacji  

Osoby będące wiele lat po transplantacji narządów, a chcące wykonać tatuaż powinny skonsultować swój pomysł z lekarzem prowadzącym. Każde ryzykowne zachowanie może negatywnie wpłynąć na jakość życia pacjenta i zaprzepaścić szansę na nowe życie ze sprawnym narządem. Korzystanie z rzetelnych źródeł informacji na temat powrotu do zdrowia po transplantacji nerki lub wątroby z całą pewnością pozwoli na wyeliminowanie zagrożeń związanych z odrzuceniem przeszczepu. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy kontaktować się z lekarzem prowadzącym.

 

CHIESI/KB/EDU/47/06/2019

Przed opuszczeniem szpitala pacjent dostaje harmonogram wizyt kontrolnych po przeszczepie w celu regularnego pojawiania się na kontrolę oraz wykonania badań laboratoryjnych i pozostałych obserwacji względem swojego nowego narządu. Celem wizyt jest śledzenie postępów powrotu do zdrowia i możliwie, jak najwcześniejsze wykrycie ewentualnych komplikacji. Istotne jest,  aby być odpowiednio przygotowanym do spotkania z lekarzem transplantologiem i ściśle przestrzegać terminów zaplanowanych wizyt. Najczęściej pierwsza wizyta następuje po tygodniu od wyjścia ze szpitala. Należy zdecydowanie być świadomym, co zabrać na wizytę kontrolną po przeszczepie, aby w pełni skorzystać z konsultacji.  
 

Wizyta kontrolna po przeszczepie

Podczas każdej wizyty kontrolnej w klinice transplantacyjnej zostaje badana krew, w celu sprawdzenia, czy przeszczepiony narząd funkcjonuje prawidłowo. Powodem częstych i regularnych badań kontrolnych po przeszczepie jest konieczność monitorowania czynności narządu oraz wczesne wykrywanie możliwych powikłań. Należy pamiętać, że na wizytę należy przyjść na czczo i konieczne jest zabranie ze sobą leków immunosupresyjnych oraz posiłku i napoju, aby przyjąć je zaraz po badaniu. Chorzy na cukrzycę muszą zabrać pen z insuliną oraz glukometr.

Nie można zapomnieć o wzięciu ze sobą Dzienniczka samokontroli, w którym znajdują się informacje na temat podstawowych parametrów życiowych pacjenta, takich jak: ciśnienie tętnicze, waga, ilość oddawanego moczu oraz Dzienniczek samokontroli stężenia glukozy, dla pacjentów chorujących na cukrzycę.

W związku z tym, że podczas codziennego funkcjonowania z nowym narządem mogą pojawić się problemy, czy niejasności, dobrym pomysłem jest zanotowanie wszystkich pytań, na które odpowie lekarz w trakcie wizyty kontrolnej.
 

Cenne wskazówki dla pacjentów po transplantacji nerki lub wątroby

Istotną sprawą jest aktualizacja spisu leków, z zaznaczeniem ich zapasów – usprawni to lekarzowi wystawienie recepty na odpowiednią liczbę opakowań, a pacjentowi da poczucie bezpieczeństwa. Najlepiej zapisać sobie wszelkie telefony kontaktowe do ośrodka transplantacyjnego oraz do lekarza rodzinnego. Warto zamieścić w prowadzonym Dzienniczku samokontroli pytania do lekarza oraz wszelkie niepokojące objawy, jakie występowały. Stosowanie innych leków dobrze jest skonsultować z lekarzem transplantologiem, nawet jeśli zaleci je lekarz rodzinny lub inny specjalista. Mamy wtedy gwarancję, że nie wystąpią żadne niekorzystne interakcje lekowe.

Przestrzeganie harmonogramu wizyt kontrolnych po przeszczepie, utrzymywanie zdrowego stylu życia oraz stosowanie się do powyższych wskazówek powinno zapewnić komfortowe życie z przeszczepionym narządem. Pamiętaj jednak, że wszystkie niepokojące objawy należy niezwłocznie zgłaszać i nie próbować rozwiązywać ich na własną rękę. Należy również wiedzieć, co zabrać na wizytę kontrolną po przeszczepie, co podniesie na pewno jej jakość.

CHIESI/KB/EDU/57/07/2019